Droga formacji katechumenalnej

Prekatechumenat jest wstępnym przygotowaniem i wyjaśnianiem, czym jest życie chrześcijańskie. Jest to czas, w którym kandydat do chrztu przyswaja sobie podstawowe pojęcia i zasady ewangeliczne a także bada motywy skłaniające go do wstąpienia do Kościoła.

Katechumenat ścisły – który rozpoczyna się pierwszym obrzędem zapoczątkowującym chrzest: naznaczeniem krzyżem i przekazem Ewangelii – przypada na czas Adwentu i Bożego Narodzenia. W tym okresie katechumen uczy się żyć według nauki Chrystusa, a Kościół wzmacnia go w tym przez egzorcyzmy i błogosławieństwa.

Wielki Post to okres oczyszczenia i oświecenia. Katechumeni – zwani już teraz “wybranymi” (electi) – otrzymują wtedy w “obrzędach przekazania” następne elementy chrztu: imię chrzcielne, skrót wyznania wiary “Wierzę w Boga” i modlitwę “Ojcze nasz”. Obrzędy trzech skrutyniów i końcowy obrzęd “Effeta” (to znaczy: “otwórz się”) udzielają łaski wspomagającej “wybranych” w tej bardzo już intensywnej drodze do obmycia wodą chrzcielną.

Szczytowym momentem sprawowania sakramentu chrztu jest Wigilia Paschalna (wieczorna liturgia Wielkiej Soboty), kiedy polanie wodą i wymówienie chrzcielnej formuły trynitarnej (“N., ja ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego”), gładząc grzech pierworodny i wszystkie grzechy dotychczas popełnione, daje nowo ochrzczonym życie Boże. Otrzymują oni wtedy również dar Ducha Świętego w sakramencie bierzmowania i Ciało Chrystusa w eucharystycznej Komunii świętej.

Następujący potem okres mystagogii, czyli pogłębienia rozumienia tego wszystkiego, co się dokonało, pomaga nowo ochrzczonym wejść w zwyczajny rytm życia Kościoła, powtarzany przez nich odtąd każdego roku – od Adwentu aż po ostatnią niedzielę zwaną uroczystością Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata.

Katechumenom towarzyszą od początku przedstawiciele Kościoła – a więc poręczyciele, rodzice chrzestni, katechiści, kapłani i wspólnota wiernych gromadzących się przy ołtarzu – którzy przez przekaz wiary, modlitwę i pokutę pomagają im w dojrzewaniu do pełnego uczestnictwa w życiu chrześcijańskim.

Dlatego katechumenat jest także wyzwaniem i wielką “przygodą z Bogiem” dla tych, którzy przyjęli chrzest w niemowlęctwie, ale teraz muszą stać się dla szukających Boga świadkami Ewangelii. Czasem po raz pierwszy w życiu świadomie konfrontują się z otrzymaną w dzieciństwie wiarą i z własną wiernością Chrystusowi i Kościołowi.